ALT - Charakterystyka badania
Badanie ALT wykonuje się w celu diagnostyki, oceny i różnicowania chorób wątroby. Aminotransferaza alaninowa (ALT) jest enzymem cytoplazmatycznym występującym głównie w komórkach wątroby i nerek oraz w mniejszym stężeniu w tkankach innych narządów (m.in. serca, płuc, mięśni szkieletowych).
Najważniejszą przyczyną wzrostu poziomu ALT w krwi są ostre choroby zapalne wątroby. Dla ostrego zapalenia wątroby charakterystyczny jest wzrost aktywności nieprzekraczający 10-krotnej wartości górnej granicy normy (aktywność ok. 300 U/l). W przypadku przewlekłego zapalenia, wyniki badania nie przekraczają zwykle 4-krotnej wartości górnej granicy referencyjnej, zaś w przypadku toksycznego lub niedokrwiennego uszkodzenia wątroby, aktywność może przekroczyć górną granicę referencyjną nawet stukrotnie. W przypadku wirusowego zapalenia wątroby, wzrost aktywności aminotransferazy wyprzedza o 7-14 dni wystąpienie żółtaczki.
Wskazania do badania ALT
Wskazaniem do wykonania oznaczenia ALT są choroby wątroby i dróg żółciowych. Warto sprawdzić poziom tego enzymu również w celach profilaktycznych, jak i w przypadku stosowania wielu leków (Np. antybiotykoterapia, antykoncepcja, leki obniżające cholesterol, triglicerydy).
Jak się przygotować?
Podstawowe badanie krwi wykonuje się rano i na czczo. Wcześniejsze zjedzenie posiłku mogłoby wpłynąć na wynik badania. W okresie dwóch tygodni przed badaniem należy zachować normalną dietę i stałą masę ciała. Zaleca się nie spożywać alkoholu 2-3 dni przed badaniem.
Przebieg badania
Badanie jest proste i szybkie. Krew pobierana jest najczęściej z żyły w zgięciu łokciowym, rzadziej na grzbiecie dłoni lub stopy.
Na rękę zakładana jest opaska (staza). Ucisk ma spowodować napełnienie żył, co ułatwi pobranie krwi. Pielęgniarka może również, poprosić badanego o kilkukrotne zaciśnięcie ręki w pięść i jej rozluźnienie.
Miejsce wkłucia przed pobraniem zostanie zdezynfekowane. Krew pobiera się do sterylnej probówki systemu zamkniętego, próżniowego (zapewnia bezpieczeństwo pacjentowi i osobie pobierającej krew). Najczęściej pobiera się około 2-3 ml krwi, co jest wartością w żaden sposób nie zagrażającą zdrowiu człowieka.
Po wyjęciu igły miejsce nakłucia należy ucisnąć gazikiem, aby zatamować krwawienie, po czym zostanie ono zabezpieczone plastrem z opatrunkiem. Nie zaleca się zginania ręki, gdyż może to spowodować powstanie krwiaka w okolicy nakłucia!
Prawidłowa wartość ALT. Interpretacja wyniku
Prawidłowa wartość ALT nie powinna przekraczać 40 U/l ( dla kobiet < 31 U/l, dla mężczyzn < 41 U/l).
Ciekawostka
Wskaźnik De Ritisa jest stosunkiem aktywności aminotransferazy asparginianowej (AST) do ALT:
- AST/ALT < 1,0 świadczy o łagodnym uszkodzeniu wątroby,
- AST/ALT >1,0 (a szczególnie > 2,0) świadczy o martwicy komórek wątroby, także w zawale mięśnia sercowego,
- AST/ALT ok. 1, 0 występuje między innymi w marskości wątroby, w ostrej cholestazie zewnątrzwątrobowej, w nowotworach wątroby i przerzutach do wątroby.
Pamiętaj jednak drogi pacjencie, twój wynik powinien zawsze zinterpretować lekarz. Poziom alt zazwyczaj stanowi jeden z wielu elementów badań.
